Cải cách tiền lương khu vực công sẽ hỗ trợ tăng trưởng GDP

Cải cách tiền lương khu vực công sẽ hỗ trợ tăng trưởng GDP

• Quốc hội thông qua cải cách tiền lương lần thứ năm - thực hiện từ ngày 01/07/2024. Trong quá khứ, Việt Nam đã 4 lần tiến hành cải cách tiền lương khu vực công vào các năm 1960, 1985, 1993 và 2003 (Hình 1), đã nâng mức lương cơ sở (hiện ở mức 1,8 triệu đồng/ tháng) và thay đổi hệ số lương (tối thiểu – trung bình – tối đa) trong các khoảng thời gian này. Chính sách tiền lương hiện nay của khu vực công, được Ban Chấp hành Trung ương nhấn mạnh, bộc lộ nhiều bất cập: (1) phức tạp, (2) không phù hợp với vị trí công việc, chức danh, vị trí lãnh đạo; (3) không đảm bảo chất lượng cuộc sống và (4) không phát huy được tài năng, không tạo động lực nâng cao hiệu quả làm việc của công chức. Đáng chú ý, lương công chức hiện nay chưa phản ánh đầy đủ giá trị thực sự của tiền lương trong khi có quá nhiều loại phụ cấp và thu nhập ngoài lương do nhiều cơ quan, nhiều cấp quyết định làm phát sinh những bất hợp lý. Vào năm 2018, Ban Chấp hành Trung ương đã ban hành Nghị quyết 27-NQ/TW về cải cách tiền lương trong khu vực công nhưng bị trì hoãn 3 lần do dịch Covid-19 và các lý do khác. Ngày 13/11/2023, Quốc hội thông qua Phương án cải cách tiền lương khu vực công lần thứ 5, dự kiến thực hiện từ ngày 01/07/2024.

• Thiết kế lại cấu trúc tiền lương. Theo phương án cải cách tiền lương lần thứ năm, 7 bảng lương hiện tại sẽ được thay thế bằng 5 bảng lương mới theo vị trí (Hình 2). Trong đó, cách tính lương hiện tại (lương cơ sở x hệ số lương + phụ cấp công vụ 25%) sẽ được thay thế bằng cách tính lương mới bao gồm: (1) Lương cơ bản (chiếm khoảng 70% tổng quỹ lương); (2) Các khoản phụ cấp (tối đa 30% tổng quỹ lương); và (3) Tiền thưởng (tương đương 10% quỹ lương cơ bản). Mức lương cơ bản của từng vị trí sẽ được xác định dựa trên hệ số lương mới (1,0– 2,68 – 12,0) (so với 1,0 – 2,34 – 10,0 hiện tại).

• Cải cách tiền lương lần thứ năm sẽ giúp mức lương bình quân của khu vực công tăng 32%. Theo Bộ trưởng Bộ Nội vụ, mức lương bình quân hàng tháng của công chức, viên chức có thể

tăng 32% (lên khoảng 10,0 triệu đồng so với thu nhập bình quân của lao động làm công hưởng

lương là 7,0 triệu đồng). Từ năm 2025 trở đi, mức lương bình quân của khu vực công sẽ tiếp tục tăng 7,0%/năm cho đến khi mức lương thấp nhất trong khu vực công bằng hoặc cao hơn mức

lương tối thiểu tại vùng I của khu vực tư nhân.