Những lựa chọn cơ bản dành cho nhà đầu tư và Lựa chọn mà chúng tôi thực sự ưa thích

 Những lựa chọn cơ bản dành cho nhà đầu tư và Lựa chọn mà chúng tôi thực sự ưa thích:

Đầu tư thường được mô tả là quá trình bỏ tiền ra với mong muốn nhận được nhiều tiền hơn trong tương lai. Tại Berkshire, chúng tôi có cách tiếp cận khắt khe hơn, định nghĩa đầu tư là việc chuyển giao sức mua hiện tại với kỳ vọng sẽ nhận được nhiều sức mua hơn trong tương lai - sau khi đã nộp thuế cho lợi nhuận danh nghĩa. Nói ngắn gọn, đầu tư là từ bỏ tiêu dùng hiện tại để có khả năng tiêu dùng nhiều hơn sau này.

Từ định nghĩa đó cho thấy: Rủi ro của một khoản đầu tư không được đo bằng beta (một thuật ngữ của Phố Wall bao hàm sự biến động và thường được dùng để đo lường rủi ro) mà bằng xác suất hợp lý của khoản đầu tư đó, khiến chủ sở hữu mất đi sức mua trong thời gian nắm giữ. Tài sản có thể biến động lớn về giá và không có rủi ro miễn là chắc chắn sẽ mang lại sức mua tăng lên theo thời gian nắm giữ. Vì vậy, một tài sản không biến động có thể chứa đầy rủi ro.

Các cơ hội đầu tư rất nhiều và đa dạng. Tuy nhiên, có ba loại hình chính, điều quan trọng là phải hiểu đặc điểm của từng loại. Chúng ta hãy cùng nhau xem xét:

1/ Các khoản đầu tư bằng một loại tiền tệ nhất định, bao gồm quỹ thị trường tiền tệ, trái phiếu, thế chấp, tiền gửi ngân hàng và các công cụ khác. Hầu hết các khoản đầu tư dựa trên tiền tệ này được coi là “an toàn”. Trên thực tế, chúng là một trong những tài sản nguy hiểm nhất. Hệ số beta của chúng có thể bằng 0, nhưng rủi ro của chúng là rất lớn.

Trong thế kỷ qua, những công cụ này đã phá hủy sức mua của nhà đầu tư ở nhiều quốc gia, ngay cả khi người nắm giữ vẫn nhận được các khoản thanh toán lãi và gốc đúng hạn. Hơn nữa, kết quả xấu xí này sẽ mãi mãi tái diễn. Các chính phủ xác định giá trị cuối cùng của tiền tệ và các công cụ mang tính hệ thống đôi khi dẫn đến các chính sách tạo ra lạm phát. Đôi khi những chính sách như vậy vượt khỏi tầm kiểm soát.

 Ngay cả ở Mỹ, nơi người ta mong muốn có một đồng tiền ổn định, đồng đô la đã giảm giá trị một cách đáng kinh ngạc 86% kể từ năm 1965, khi tôi tiếp quản Berkshire. Ngày nay, phải mất hơn 7 đô la để mua được những gì 1 đô la đã làm vào thời điểm đó. Do đó, một tổ chức được miễn thuế sẽ cần lãi suất 4.3%/năm từ các khoản đầu tư trái phiếu để duy trì sức mua của mình. Các nhà quản lý của nó sẽ tự đùa với chính mình, nếu coi bất kỳ phần lãi suất nào là “thu nhập”.

 Đối với những nhà đầu tư nộp thuế như bạn và tôi, bức tranh còn tồi tệ hơn nhiều. Trong cùng khoảng thời gian 47 năm đó, tín phiếu Kho bạc Hoa Kỳ đã mang lại lợi nhuận 5.7%/năm. Điều đó nghe có vẻ thỏa đáng. Nhưng nếu một nhà đầu tư cá nhân nộp thuế TNCN ở mức trung bình 25%, thì mức sinh lời 5.7% này sẽ không mang lại thu nhập thực. Thuế thu nhập hữu hình của nhà đầu tư này sẽ tước đi 1.4 điểm lợi tức và thuế lạm phát vô hình sẽ ngấu nghiến 4.3 điểm còn lại. Đáng chú ý là “thuế” lạm phát tiềm ẩn cao hơn gấp ba lần thuế thu nhập. Dòng chữ ““In God We Trust” (tạm dịch: Chúng con tin vào Chúa) có thể được in trên đồng tiền của chúng ta, nhưng bàn tay kích hoạt máy in tiền của chính phủ lại hoàn toàn là con người. 

Tất nhiên, lãi suất cao có thể bù đắp cho rủi ro lạm phát mà người mua phải đối mặt khi đầu tư bằng tiền tệ - và thực tế, lãi suất vào đầu những năm 1980 đã làm được điều đó một cách xuất sắc. Tuy nhiên, lãi suất hiện tại không bù đắp được rủi ro về sức mua mà các nhà đầu tư giả định. Ngay bây giờ trái phiếu nên dán một nhãn cảnh báo.

Do đó, trong điều kiện ngày nay, tôi không thích đầu tư dựa trên tiền tệ. Mặc dù vậy, Berkshire vẫn nắm giữ một lượng tiền đáng kể, chủ yếu là loại ngắn hạn. Tại Berkshire, nhu cầu thanh khoản dồi dào chiếm vị trí trung tâm và sẽ không bao giờ bị xem nhẹ, cho dù lãi suất có thể không phù hợp. Để đáp ứng nhu cầu này, chúng ta chủ yếu nắm giữ Tín phiếu Kho bạc Hoa Kỳ, khoản đầu tư duy nhất có thể được tính vào thanh khoản trong điều kiện kinh tế hỗn loạn nhất. Mức độ thanh khoản dự kiến của chúng ta là 20 tỷ USD; 10 tỷ USD là mức tối thiểu tuyệt đối của chúng ta.

Ngoài các yêu cầu mà tính thanh khoản và cơ quan quản lý áp đặt cho chúng tôi, chúng tôi sẽ chỉ mua chứng khoán liên quan đến tiền tệ nếu chúng mang lại khả năng thu được lợi nhuận bất thường - do một khoản tín dụng cụ thể bị định giá sai, như có thể xảy ra trong các đợt phá sản trái phiếu cao cấp, hoặc do lãi suất tăng đến mức có thể mang lại khả năng thu được lợi nhuận đáng kể từ trái phiếu cao cấp khi lãi suất giảm. Mặc dù chúng tôi đã khai thác cả hai cơ hội trong quá khứ - và có thể làm như vậy một lần nữa - nhưng hiện tại chúng tôi đã quay lưng 180 độ với những triển vọng như vậy. Ngày nay, một nhận xét châm biếm mà Shelby Cullom Davis của Wall Streeter đã đưa ra từ lâu có vẻ thích hợp: “Trái phiếu từng được quảng bá mang lại lợi nhuận phi rủi ro, thì hiện tại được định giá để mang lại rủi ro phi lợi nhuận”.

2/ Loại hình đầu tư thứ hai liên quan đến những tài sản mà không bao giờ sản xuất ra bất cứ thứ gì, nhưng người mua với hy vọng rằng người khác - những người cũng biết rằng tài sản đó sẽ mãi mãi không sản xuất ra bất cứ thứ gì - sẽ trả nhiều tiền hơn cho chúng trong tương lai. Hoa tulip đã nhanh chóng trở thành món hàng yêu thích của những người mua như vậy vào thế kỷ 17.

Loại hình đầu tư này đòi hỏi một lượng người mua ngày càng mở rộng, những người này lại bị lôi kéo vì họ tin rằng nhóm người mua sẽ còn mở rộng hơn nữa. Người sở hữu không được truyền cảm hứng bởi những gì bản thân tài sản đó có thể tạo ra mà bởi niềm tin rằng những người khác sẽ còn khao khát nó hơn nữa trong tương lai.

Tài sản chính trong loại hình này là vàng, hiện tại là tài sản rất được các nhà đầu tư yêu thích vì họ sợ hầu hết các tài sản khác, đặc biệt là tiền giấy. Tuy nhiên, vàng có hai nhược điểm đáng kể, đó là không có nhiều hữu dụng cũng như tự nó không sinh sôi nẩy nở. Đúng là vàng có một số hữu dụng trong công nghiệp và trang trí, nhưng nhu cầu cho những mục đích này vừa hạn chế vừa không có khả năng trong việc sản xuất ra sản phẩm mới. Trong khi đó, nếu bạn sở hữu một ounce vàng trọn đời, thì cuối cùng bạn vẫn chỉ có một ounce vàng đó thôi.

Động lực thúc đẩy hầu hết những người mua vàng là niềm tin vào việc số lượng người sợ hãi sẽ gia tăng. Trong suốt thập kỷ qua, niềm tin đó đã được chứng minh là đúng. Ngoài ra, việc vàng tăng giá tự nó đã tạo ra thêm sự nhiệt tình để mua, thu hút thêm người mua, những người coi mức tăng là xác nhận luận điểm đầu tư. Khi các nhà đầu tư “theo phong trào” tham gia bất kỳ bên nào, họ tạo ra triết lý của riêng mình trong một thời gian.

Trong 15 năm qua, cả cổ phiếu Internet và nhà ở đều đã chứng minh sự vượt trội bất thường có thể được tạo ra bằng cách kết hợp một luận điểm hợp lý ban đầu với mức giá tăng cao được biết đến rộng rãi. Trong những bong bóng này, một đội quân gồm những nhà đầu tư mà ban đầu còn hoài nghi, đã không chịu nổi “bằng chứng” do thị trường đưa ra, và nhóm người mua đã mở rộng thêm đủ để giữ cho làn sóng tiếp tục gia tăng (như hòn tuyết lăn). Nhưng bong bóng thổi đủ lớn chắc chắn sẽ vỡ. Và rồi câu tục ngữ cổ xưa một lần nữa được khẳng định: “Những gì người khôn ngoan làm đầu tiên, là những gì người ngu ngốc làm sau cùng”.

Hiện nay trữ lượng vàng trên thế giới là khoảng 170.000 tấn. Nếu tất cả số vàng này được trộn lại với nhau, nó sẽ tạo thành một khối lập phương có cạnh khoảng 68 feet. (Hãy tưởng tượng nó vừa vặn thoải mái trong một sân bóng chày.) Với mức giá 1.750 USD/ounce - giá vàng khi tôi viết lá thư này - giá trị của nó sẽ là 9.600 tỷ USD. Gọi khối hình lập phương này là A.

Bây giờ chúng ta hãy tạo một khối B có giá trị bằng nhau. Để làm được điều đó, chúng ta có thể mua toàn bộ đất trồng trọt ở Mỹ (400 triệu mẫu Anh với sản lượng khoảng 200 tỷ USD/năm), cộng với 16 công ty như Exxon Mobils (công ty có lợi nhuận cao nhất thế giới, kiếm được hơn 40 tỷ USD/năm). Sau những lần mua sắm này, chúng ta sẽ còn lại khoảng 1.000 tỷ USD để chi tiêu. Bạn có thể tưởng tượng rằng, một nhà đầu tư với 9.600 tỷ USD sẽ chọn khối A thay vì khối B không?

Ngoài mức định giá đáng kinh ngạc trên lượng vàng hiện có, thì sản lượng vàng khai thác hàng năm đạt khoảng 160 tỷ USD, tính theo giá vàng hiện tại. Người mua - cho dù là người sử dụng đồ trang sức hay công nghiệp, những cá nhân đang sợ hãi hay những nhà đầu cơ - đều phải liên tục hấp thụ nguồn cung bổ sung này để duy trì trạng thái cân bằng ở mức giá hiện tại.

Thế kỷ tới, 400 triệu mẫu đất nông nghiệp sẽ sản xuất ra lượng ngô, lúa mì, bông và các loại cây trồng khác với sản lượng đáng kinh ngạc - và sẽ tiếp tục tạo ra sản lượng có giá trị, bất kể loại tiền tệ nào đang được dùng. Exxon Mobil có thể sẽ chuyển hàng nghìn tỷ đô la cổ tức cho cổ đông và cũng sẽ nắm giữ nhiều tài sản trị giá hàng nghìn tỷ đô la hơn nữa (hãy nhớ rằng, bạn có 16 đến Exxon Mobil). Nhưng 170.000 tấn vàng sẽ không thay đổi về kích thước và vẫn không có khả năng sản xuất ra bất cứ thứ gì. Bạn có thể vuốt ve khối lập phương nhưng nó sẽ không có phản ứng lại.

Phải thừa nhận rằng, khi con người ở thế kỷ tới đang sợ hãi, có thể nhiều người vẫn sẽ đổ xô đi tìm vàng. Tuy nhiên, tôi tin tưởng rằng mức định giá hiện tại 9.600 tỷ USD của khối A sẽ có tỷ lệ lãi kép thấp hơn nhiều so với khối B trong thế kỷ tới.

3/ Hai loại hình đầu tư ở trên được ưa thích tối đa khi nỗi sợ hãi đến đỉnh điểm: Sợ hãi nền kinh tế sụp đổ sẽ thúc đẩy cá nhân tìm đến tài sản dựa trên tiền tệ, nhất là U.S. Obligation (trái phiếu chính phủ, chứng chỉ tiền gửi, tín phiếu kho bạc, giấy bạc của FED,…) và nỗi sợ tiền tệ sụp đổ sẽ thúc đẩy chuyển sang các tài sản vô sinh như vàng. Chúng ta đã nghe nói “tiền mặt là vua” vào cuối năm 2008, thời điểm lẽ ra tiền mặt nên được giải ngân thay vì nắm giữ. Tương tự như vậy, chúng ta đã nghe nói “tiền mặt là rác rưởi” vào đầu những năm 1980 khi các khoản đầu tư cố định bằng đô la đang ở mức kém hấp dẫn nhất. Trong những trường hợp đó, các nhà đầu tư nào cần sự ủng hộ của đám đông đã phải trả giá đắt.

Sở thích riêng của tôi là loại hình thứ ba của chúng ta: Đầu tư vào tài sản sinh lời, cho dù là doanh nghiệp, trang trại hay bất động sản. Lý tưởng nhất là, trong thời kỳ lạm phát, những tài sản này phải có khả năng cung cấp lượng đầu ra duy trì được giá trị sức mua, trong khi yêu cầu tối thiểu mức vốn đầu tư mới. Các trang trại, bất động sản và nhiều doanh nghiệp của chúng ta như Coca-Cola, IBM và See’s Candy đều đáp ứng được bài test kép đó. Một số công ty khác của chúng ta - ví dụ như các công ty tiện ích - đã thất bại vì lạm phát đặt ra yêu cầu lớn về vốn. Để kiếm được nhiều tiền hơn, chủ sở hữu phải đầu tư nhiều hơn. Mặc dù vậy, những khoản đầu tư này sẽ vẫn vượt trội so với các tài sản phi sản xuất hoặc dựa trên tiền tệ.

Cho dù tiền tệ trong thế kỷ tới được dựa trên vàng, vỏ sò, răng cá mập hay một tờ giấy (như ngày nay), mọi người sẽ sẵn sàng đổi một vài phút lao động hàng ngày của mình để lấy một cốc Coca-Cola hoặc một ít đậu phộng See's. Trong tương lai, dân số Mỹ sẽ sản xuất nhiều hàng hóa hơn, tiêu thụ nhiều thực phẩm hơn và cần nhiều không gian sống hơn hiện tại. Mọi người sẽ mãi mãi trao đổi những gì họ sản xuất để lấy những gì người khác sản xuất.

Các doanh nghiệp của đất nước chúng ta sẽ tiếp tục cung cấp hiệu quả hàng hóa và dịch vụ mà người dân chúng ta mong muốn. Nói một cách ẩn dụ, những “con bò” thương mại này sẽ sống hàng thế kỷ và cho ra lượng “sữa” lớn hơn bao giờ hết. Giá trị của chúng sẽ được xác định không phải bởi phương tiện trao đổi mà bởi khả năng cung cấp sữa của chúng. Doanh số bán sữa sẽ tăng trưởng kép cho những người sở hữu đàn bò, giống như điều đã làm trong thế kỷ 20 khi chỉ số Dow Jones tăng từ 66 lên 11.497 (và cũng trả rất nhiều cổ tức). Mục tiêu của Berkshire sẽ là tăng quyền sở hữu các doanh nghiệp ngoại hạng. Lựa chọn đầu tiên của chúng ta sẽ là sở hữu toàn bộ chúng - nhưng chúng ta cũng sẽ là chủ sở hữu bằng cách nắm giữ một lượng lớn cổ phiếu có thể bán được trên thị trường. Tôi tin rằng trong bất kỳ khoảng thời gian nào đủ dài, loại hình đầu tư này sẽ chứng minh là người chiến thắng nhanh chóng trong số ba loại hình đã xem xét. Quan trọng hơn, nó sẽ là nơi an toàn nhất.

(Trích Thư Gửi Cổ Đông Berkshire 2011)